Każdy zna polskie żubry, bociany, wie że jesteśmy ojczyzną dla kozic górskich, pięknych sów, orłów i dzików. Sarnę i jeża w naturze spostrzegł chyba każdy, a widok bażanta czy lisa nikogo nie dziwi. Są jednak takie dzikie zwierzęta, o których wiemy niewiele. W Polsce można spotkać borsuka, bobra, a nawet jenota. Pod ludzkie siedziby podchodzą wilki, a nawet szakale. Niedźwiedzie żyją sobie w polskich górach, a zające na łąkach. Daniele z pięknym porożem także można u nas spotkać. Bobry budują tamy i podgryzają drzewa. Żerują u nas także łasice, gronostaje, tchórze, kuny, norki i wydry – wszystkie podobne do siebie. Co więcej, zasiedlił się u nas także… szop pracz. To nie żart, mamy w Polsce niewielką dziką populację dzikie zwierzęta – wśród nich… szopy pracze Szopy pracze w Polsce pojawiły się w połowie ubiegłego wieku Szopy pracze są kojarzone ze Stanami Zjednoczonymi i słusznie. Tam są dość popularne, a niektórzy nawet trzymają je w domach. Te drapieżniki z łatwością odnajdują się w miastach i wyjadają zawartość śmietników. Ale od dawna, od lat 50. XX w. szopy pracze są już u nas! Żyją głównie na zachodzie Polski. Można je spotkać w Parku Narodowym Ujście Warty.
W Polsce oficerowie husarscy przywdziewali skóry dzikich zwierząt, w tym często wilcze. Moc przybierania wilczej postaci przypisywano Welesowi, słowiańskiemu bogowi zaświatów. W Kole Czasu wilki stanowią bardzo ważny element świata.
Raport WWF Living Planet 2020 alarmuje, że globalna bioróżnorodność jest w zapaści. Średni spadek wielkości populacji dziko żyjących zwierząt w ciągu ostatnich 46 lat (1970-2016) wyniósł 68 procent. Ten katastrofalny wynik jest w dużej mierze spowodowany degradacją środowiska. WWF opublikowało raport Living Planet, który ukazuje się co dwa lata, już po raz trzynasty. Publikacja WWF zawiera przegląd stanu świata przyrody, do oceny którego służy wskaźnik Living Planet Index (LPI). W latach 1970-2016 raport obejmował prawie 21000 populacji ponad 4000 gatunków kręgowców. Dzięki LPI wykazano, że średni spadek populacji gatunków kręgowców w latach 1970-2016 wyniósł 68 proc. Populacje dzikich zwierząt występujących w siedliskach słodkowodnych zmalały o 84 proc. – to największy średni spadek populacji w jakimkolwiek biomie. Zgodnie z raportem, główną przyczyną dramatycznego spadku populacji gatunków na terenach badanych w LPI jest utrata i degradacja siedlisk – w tym wylesianie związane z działalnością rolniczą. Ogromny wpływ na zmniejszenie populacji dziko żyjących zwierząt ma też kłusownictwo, związane często z chęcią pozyskiwania części ciała zwierząt jako talizmanów, pamiątek, czy składników pseudomedycyny. – Nie możemy ignorować dowodów – te poważne spadki populacji gatunków dzikich zwierząt wskazują, że przyroda się rozpada, a na naszej planecie pojawiają się czerwone znaki ostrzegające o awarii systemów – komentuje wyniki raportu Marco Lambertini, dyrektor generalny WWF International. – W środku globalnej pandemii ważniejsze niż kiedykolwiek jest podjęcie bezprecedensowych i skoordynowanych globalnych działań w celu powstrzymania i odwrócenia utraty różnorodności biologicznej i populacji dzikich zwierząt na całym świecie do końca dekady oraz ochrony naszego przyszłego zdrowia i źródła utrzymania. Od tego coraz bardziej zależy nasze przetrwanie – dodaje Lambertini. Skutki spadku liczebności zwierzyny mają bowiem bezpośredni wpływ na odżywianie, bezpieczeństwo żywnościowe i źródła utrzymania miliardów ludzi – zaznacza WWF. Raport, przygotowywany z udziałem 125 ekspertów z całego świata, alarmuje też, że niszczenie ekosystemów zwiększy ryzyko przechodzenia na ludzi chorób odzwierzęcych, jak ma to miejsce w przypadku COVID-19. Działać natychmiast W raporcie wezwano do podjęcia pilnych działań w celu odwrócenia tendencji do 2030 r., aby uniknąć nieodwracalnej utraty różnorodności biologicznej. Wezwano do powstrzymania niszczenia naturalnych siedlisk, w szczególności lasów, i zreformowania systemu żywnościowego poprzez zwiększenie wydajności i ekologiczności produkcji i handlu żywnością, zmniejszenie ilości odpadów oraz preferowanie zdrowszej i bardziej przyjaznej dla środowiska diety. W przypadku niepowodzenia tych pilnych działań, globalna bioróżnorodność będzie nadal maleć, populacje gatunków będą się zmniejszać, a dzikie zwierzęta będą wymierać, co byłoby ogromnym zagrożeniem dla ekosystemów. Zniknięcie jednego gatunku może bowiem pociągnąć za sobą dalsze, nieprzewidywalne skutki dla innych gatunków zwierząt i roślin. Raport Living Planet 2020 został przedstawiony na kilka dni przed 75. sesją Zgromadzenia Ogólnego ONZ, podczas której przywódcy mają dokonać przeglądu postępów osiągniętych w zakresie celów zrównoważonego rozwoju, porozumienia paryskiego i Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD). Zgromadzenie Ogólne ONZ 2020 zgromadzi światowych liderów, przedsiębiorstwa i organizacje obywatelskie, które mają wspólnie dyskutować o możliwych działaniach na rzecz utrzymania globalnej różnorodności biologicznej po 2020. Aktywiści ekologiczni mają nadzieję, że tegoroczne Zgromadzenie stanie się kamieniem milowym w tworzeniu nowego paktu na rzecz środowiska i klimatu.
Czy wiecie jak rozpoznać tropy dzikich zwierząt? Trop dzika składa się z odcisku racic i raciczek zwanych szpilami. Charakterystyczna jest również nierówność racic, im dzik młodszy, tym różnica jest większa. Różnica w długości racicy znika dopiero u dorosłych dzików. Krok dzika jest krótszy od kroku zwierzyny płowej. Skip to content O przyrodzie Sarny i jelenie ceeadmin2022-07-16T13:09:16+02:00 Rozmawiając z odwiedzającymi nas gośćmi bardzo często spotykamy się z przekonaniem, że sarna to „żona” jelenia. Tymczasem są to dwa bardzo różniące się od siebie gatunki! Dla wielu osób sprawa wydaje się oczywista, jednak okazuje się, że znaczna część społeczeństwa nie jest tego świadoma. Dlatego koniecznie zapoznajcie się z tabelą, w której zebraliśmy podstawowe różnice między jeleniem i sarną. Oraz ze zdjęciami, które publikujemy poniżej. Tak wyglądają jelenie: A tak sarny: Proste, prawda? :) Sarny i jelenieceeadmin2022-07-16T13:09:16+02:00 Rodzicielstwo wśród… drzew? ceeadmin2022-05-26T14:43:35+02:00 W świecie przyrody możemy odnaleźć niezliczone przykłady zróżnicowanego podejścia do macierzyństwa. Najchętniej skupiamy swoją uwagę na matkach troskliwie zajmujących się swoim potomstwem (my też w tym artykule się do tego ograniczymy 😊). Jednak warto pamiętać, że w przyrodzie nie jest to regułą i nie powinniśmy oceniać zachowań zwierząt według naszych kategorii moralnych. Troskliwe matki znajdziemy nie tylko wśród kręgowców – nie brakuje ich także wśród owadów i pajęczaków. Ale czy troskę o potomstwo obserwujemy jedynie w świecie zwierząt? Badania prowadzone przez dr Suzanne Simard, kanadyjską naukowczynię, dowodzą, że nie! Dr Simard od lat zajmuje się badaniem lasów. W ramach [...] Rodzicielstwo wśród… drzew?ceeadmin2022-05-26T14:43:35+02:00 Strzyżyk – nasz stały bywalec ceeadmin2022-04-05T12:01:04+02:00 W okolice naszego oczka wodnego wrócił ostatnio dawno niewidziany gość. To strzyżyk! Już od wczesnego ranka możemy nasłuchiwaać jego pięknego śpiewu (posłuchajcie sami: link). Poznajmy go nieco bliżej. Strzyżyk zwyczajny (Troglodytes troglodytes) to ptak, którego można spotkać w całej Europie, a także w niektórych rejonach Azji i Północnej Afryce. W Polsce występuje licznie. Zamieszkuje głównie lasy (przy czym unika lasów gospodarczych – preferuje te o cechach naturalnych, w których łatwiej mu znaleźć naturalne kryjówki do założenia gniazd), ale lubi też przebywać we wszelkich siedliskach znajdujących się w pobliżu wody. Jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Pod względem wielkości to trzeci [...] Strzyżyk – nasz stały bywalecceeadmin2022-04-05T12:01:04+02:00 Kilka słów o geofitach ceeadmin2022-03-18T08:24:03+01:00 W nauce funkcjonuje wiele klasyfikacji roślin, w oparciu o ich różne cechy. Jednym z nich jest podział ze względu na ich formy życiowe, stworzony przez Christena Raunkiaera, duńskiego botanika. Opiera się on na sposobie, w jaki rośliny przeżywają najbardziej dla nich niekorzystną porę roku (w naszych warunkach klimatycznych to oczywiście zima). Zgodnie z nim, możemy wyróżnić między innymi fanerofity, chamefity, hemikryptofity… Od samych nazw może rozboleć głowa, prawda? 😊 Spokojnie, nie mamy zamiaru przytłaczać Was nadmiarem trudnych do zapamiętania terminów. W niniejszym tekście skupimy się tylko na geofitach, które już niedługo pojawią się na naszych łąkach i [...] Kilka słów o geofitachceeadmin2022-03-18T08:24:03+01:00 Czy w Beskidzie Śląskim da się odnaleźć dziką przyrodę? ceeadmin2022-03-03T08:17:18+01:00 3 marca obchodzimy Światowy Dzień Dzikiej Przyrody. Został on ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w celu uczczenia światowego bogactwa dzikiej fauny i flory, a także podnoszenia świadomości na temat wartości przyrody oraz zagrożeń dla jej przetrwania. Czy w Wiśle i jej najbliższej okolicy możemy jeszcze obcować z prawdziwie dziką naturą? Beskid Śląski cechuje silna antropopresja. Mnóstwo hoteli, pensjonatów i ośrodków narciarskich powoduje, że jest to prawdopodobnie najbardziej zmieniona przez działalność człowieka grupa górska w naszym kraju. Dlatego nie jest łatwo znaleźć tu naprawdę dzikie zakątki. Co nie oznacza, że w ogóle ich nie ma! Znajduje się tu [...] Czy w Beskidzie Śląskim da się odnaleźć dziką przyrodę?ceeadmin2022-03-03T08:17:18+01:00 Rzecz o kotach ceeadmin2022-02-17T13:43:02+01:00 17 lutego obchodzimy Światowy Dzień Kota. Zwierzęta te coraz częściej stają się naszymi wiernymi towarzyszami, przyjaciółmi, członkami rodziny. Niestety, nadal wiele osób wypuszcza swoich pupili bez nadzoru na zewnątrz, co jest dla nich niebezpieczne – koty wychodzące mogą paść ofiarą wypadków samochodowych, chorób, pasożytów, zatruć, mogą też zostać upolowane przez dzikiego drapieżnika. Jednak problemem bardzo dobrze znanym środowiskom naukowym, a mniej opiekunom kotów, jest kwestia ogromnego wpływu ich drapieżnictwa na dziką przyrodę. Dane szacunkowe przygotowane przez naukowców są zatrważające: tylko w Polsce ofiarą kotów padają rocznie setki milionów ssaków i ptaków! Rozprawmy się z kilkoma dotyczącymi tych zwierząt mitami. [...] Rzecz o kotachceeadmin2022-02-17T13:43:02+01:00 Ślady i tropy zwierząt ceeadmin2022-01-09T14:02:52+01:00 Obserwowanie dzikich zwierząt w naturze to zajęcie bardzo przyjemne i dostarczające niezapomnianych wrażeń. Jednak bezpośrednie obserwacje nie należą do najłatwiejszych – wymagają one sporo szczęścia, a także umiejętności cichego poruszania się np. po lesie. Dużo częściej natrafiamy na ślady bytowania zwierząt w danym miejscu. Ale niewiele osób potrafi umiejętnie odczytywać pozostawione przez zwierzęta znaki, ponieważ jest to trudna, wymagająca sporego doświadczenia sztuka. W naszym artykule zaprezentujemy przykłady śladów, na które można się natknąć w Beskidach, żebyście na kolejne wycieczki i spacery mogli wybrać się uzbrojeni w podstawową wiedzę. Jednak zacznijmy od podstaw. Czy tropy i ślady to to samo? Odpowiedź [...] Ślady i tropy zwierzątceeadmin2022-01-09T14:02:52+01:00 Zwierzęce sposoby na zimę ceeadmin2022-01-04T12:44:18+01:00 Śnieg w Wiśle pojawił się w tym roku dość wcześnie – już końcem listopada. Okolica pokryła się białym puchem – według wielu to w zimowej szacie Beskidy prezentują się najpiękniej. Jednak dla zwierząt to pod wieloma względami trudny czas. W jaki sposób radzą sobie z ujemnymi temperaturami i niedostatkiem pożywienia? Czy możemy im w jakiś sposób pomóc? Czy w ogóle powinniśmy to robić? O tym piszemy w naszym najnowszym artykule. Jak zwierzęta spędzają zimę? Niektóre ptaki stawiają na migrację – opuszczają Polskę i przenoszą się w cieplejsze rejony. Robią tak na przykład bociany, jaskółki, słowiki, szpaki, dzikie [...] Zwierzęce sposoby na zimęceeadmin2022-01-04T12:44:18+01:00 Pilotażowe zwalczanie niecierpka gruczołowatego w gminie Wisła ceeadmin2021-10-20T09:05:24+02:00 Dzięki uprzejmości autorów, publikujemy artykuł na temat niecierpka gruczołowatego – gatunku inwazyjnego zwalczanego między innymi na terenie Wisły. prof. ATH dr hab. Damian Chmura, dr Tomasz Beczała Pilotażowe zwalczanie niecierpka gruczołowatego w gminie Wisła Współcześnie poza kryzysem klimatycznym, fragmentacją siedlisk oraz zanieczyszczeniem środowiska poważnym zagrożeniem dla rodzimej przyrody są inwazyjne gatunki obcego pochodzenia. To takie gatunki roślin, zwierząt bądź grzybów, które zostały zawleczone lub świadomie wprowadzone przez człowieka na nowy dla nich teren. Co roku w okresie lata opinia publiczna jest alarmowana poparzeniami powodowanymi przez pochodzący z Kaukazu barszcz Sosnowskiego, bodaj najbardziej znany gatunek obcy, zwany też „zemstą [...] Pilotażowe zwalczanie niecierpka gruczołowatego w gminie Wisłaceeadmin2021-10-20T09:05:24+02:00 Jesienne liście… ceeadmin2022-01-04T12:44:29+01:00 W Beskidy zawitała już piękna jesień, a jej kolory są wręcz oszałamiające! Tej pory roku chyba nie da się nie lubić. Jednak wielu właścicieli ogrodów staje w tym czasie przed dylematem – co zrobić z opadającymi liśćmi? Większość z nas decyduje się na ich usunięcie, coraz częściej zamiast grabi używając w tym celu spalinowych dmuchaw, które generują hałas i zanieczyszczenia. Czy takie działania są naprawdę niezbędne? Czy opadające liście pełnią jakieś funkcje w ekosystemie? W naszym najnowszym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania. Grabienie liści może mieć znaczenie estetyczne. Bez wątpienia istnieją też sytuacje, w których [...] Jesienne liście…ceeadmin2022-01-04T12:44:29+01:00Zapraszamy na bezpłatne prelekcje o ochronie zwierząt w mieście. Terminy kolejnych prelekcji będziemy dodawać do tego tekstu na bieżąco. Prosimy Was też o zgłaszanie (mailowo) gdzie dla Was zrobić kolejne prelekcje na ten temat! Terminy prelekcji 1. 28.11.2019, czwartek, 18.00 w Służewskim Domu Kultury (w saloniku literackim) ul. Jana Sebastiana Bacha 15. Prelekcja: Ochrona ptaków